استرداد لایحه فضای مجازی توسط دولت

به گزارش  ایرنا، جلسات کابینه در روزهای یک‌شنبه و چهارشنبه در پاستور تشکیل می‌شود. طبیعتا امروز به وقت ۸ مرداد ماه هم دولتی‌ها گردهم جمع شده بودند تا تصمیماتی را اتخاذ کنند. هنوز خبر و یا گزارش تصویری از جلسه هیات دولت در پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری منتشر نشده بود که خانم سخنگو یک خبر مهم را که از روز گذشته فضای رسانه ای کشور در انتظارش بود، اعلام کرد. «استراد لایحه فضای در مجلس تصویب شد».

فاطمه مهاجرانی در صفحه شخصی‌اش در فضای مجازی ضمن اعلام این خبر نوشت: در راستای حفظ انسجام ملی و تاکید رئیس‌جمهور استرداد لایحه فضای مجازی در جلسه امروز دولت مصوب شد.

پس از اعلام این خبر «محمد جواد آذری جهرمی» وزیر ارتباطات و فناوری دولت دوازدهم و از نیروهای فعال و حامی پزشیکان در آوردگاه انتخابات چهاردهم در فضای مجازی در مطلبی با بیان اینکه از توجه رئیس‌جمهور محترم به اعتراضات عموم مردم و استرداد لایحه اخیر، تشکر و قدردانی می‌کنم، آورده است: امیدوارم بزودی شاهد قدردانی مردمی دیگری از ایشان و مسئولین ذی‌ربط در راستای رفع محدودیت‌های اینترنتی که در زمان انتخابات وعده داده شد؛ نیز باشیم…

اما اصل ماجرا چه بود و چرا رئیس دستگاه مجریه باردیگر صدای مردم را شنید و دولتش در راستای تقویت انسجام عمومی لایحه‌ای که حاشیه ساز شد را پس گرفت؟

برای پاسخ به سوال مطرح شده باید مروری به رویدادهای گذشته بیندازیم. موضوع به زمان بررسی لایحه ارائه شده از سوی قوه قضائیه به دولت در مجلس برمی‌گردد؛ دو فوریت لایحه مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی در جلسه علنی پنجم مرداد مجلس شورای اسلامی بررسی و با رأی بالای ۲۰۵ نماینده موافق تصویب شد، بنا شد که کلیات این لایحه بعد از بررسی کمیسیون‌های تخصصی در مجلس بررسی شود.

منتقدان لایحه استرداد لایحه فضای مجازی

مُهر تایید مجلسی‌ها به دوفوریت لایحه سروصدای زیادی در فضای عمومی جامعه بویژه در بین فعالان رسانه ای به راه انداخت. تعدادی از فعالان سیاسی، حقوقدانها، صاحب نظران و کارشناسان به سرعت واکنش نشان دادند. حرف آنها این بود که ما توقع نداشتیم، دولتِ پزشکیان چنین لایحه‌ای به بهارستان ارسال کند. در همین راستا، حزب ندای ایرانیان در بیانیه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور آورد: «ما به‌عنوان حزبی اصلاح‌طلب، قانون‌مدار و دغدغه‌مند نسبت به آزادی‌های عمومی، چنانچه امکان اصلاح لایحه در مجلس وجود داشت، بی‌تردید مسیر تعامل و اصلاح از خلال فرآیند قانون‌گذاری را انتخاب می‌کردیم؛ اما تجربه‌های متعدد نشان داده است که این نوع لوایح نه تنها تعدیل نمی‌یابند، بلکه غالباً با سخت‌گیری‌های بیشتر تصویب می‌شوند. بنابراین، حزب ندای ایرانیان به جای ورود به رایزنی‌های بی‌حاصل با نمایندگان مجلس شورای اسلامی، از جناب‌عالی به عنوان مسئول اجرای قانون اساسی، درخواست بازگرداندن فوری این لایحه را دارد.»

هرچند این حزب سیاسی همان ابتدا به صراحت به مخالفت با لایحه مذکور پرداخت اما بعد از اعلام نظر دولت، سعید نورمحمدی سخنگوی این تشکل اصلاح طلب در یک موضع‌گیری تصریح کرد: حزب ندای ایرانیان از اقدام دولت در بازپس گیری لایحه موسوم به مقابله با انتشار محتوای خلاف واقع قدردانی می کند. این تصمیم نشانه ای مثبت از اهتمام دولت به شنیدن صدای جامعه و پایبندی به اصول قانون اساسی است.

جبهه اصلاحات به سکانداری آذر منصوری که همزمان دبیرکلی حزب اتحاد ملت نیز برعهده دارد دیگر تشکلی بود که در جرگه منتقدان لایحه دیده می شد. بنابراین اصلاحاتی‌ها در بیانیه‌ای دغدغه‌های خود را با شخص دوم کشور در میان گذاشتند. در بخشی از بیانیه این تشکل آمده بود: «این لایحه، به‌وضوح در تعارض با اصول بنیادین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد، به‌ویژه با اصل نهم که مصونیت آزادی‌های مشروع را حتی به بهانه حفظ استقلال یا امنیت کشور تضمین می‌کند و اصل بیست‌وچهارم که صراحتاً آزادی مطبوعات و رسانه‌ها را مگر در مواردی معدود و مشخص به‌رسمیت می‌شناسد و همچنین ناقض اصول فصل سوم قانون اساسی است که حقوق ملت را به‌عنوان ستون جمهوریت و کرامت انسانی مبنا قرار داده است.»

کار به رسانه‌های اصلاح طلب هم کشیده شد؛ روزنامه اعتماد در شماره دوشنبه ۶ مردادماه در گزارشی با عنوان «لایحه حاشیه‌ساز پس گرفته می‌شود؟» آورد: گروهی از چهره‌های سیاسی مانند عباس عبدی، سعید شریعتی، اسماعیل گرامی مقدم، آذر منصوری و… با نقد عالمانه این لایحه تلاش کردند این پالس را ارسال کنند که محتوای این لایحه هیچ تناسبی با گفتمان دولت ندارد. طیف دیگری از فعالان سیاسی اما با برخوردهای هیجانی و به بهانه ارسال این لایحه به مجلس همه مناسبات ارتباطی خود با دولت را انکار کرده است.

این رسانه می‌گوید: حقوقدانان، اهالی رسانه و فعالان اجتماعی تصویب این لایحه با کیفیت فعلی را یک قدم بزرگ به سمت تحدید آزادی بیان و حقوق شهروندان می‌دانند.

درمجموع روز دوشنبه تحلیل‌ها حول و حوش این لایحه دولت بود، که یک خبر دوباره در فضای مجازی فراگیر شد. برخی از رسانه‌ها به نقل از یک منبع آگاه اعلام کردند: رئیس‌جمهور موافقت کرده است تا در صورت اجماع نخبگان، لایحه استرداد شود. خبرگزاری جمهوری اسلامی در راستای تنویر افکار عمومی موضوع را با سخنگوی دولت در میان گذاشت.

پزشکیان آمده تا صدای بی‌صدایان باشد به همین جهت برای او و دولتش مهم است که مردم از کارگزاران نظام چه می‌خواهند، از این رو بعد از آنکه بخشی از جامعه به صراحت اعتراضشان را در قبال لایحه مذکور بیان کردند، دولت با استرداد آن نشان داد هموراه در سَمت مردم و نظراتی که می‌دهند ایستاده است.

مهاجرانی در گفت‌وگو با ایرنا، گفت: رفتار دکتر پزشکیان به عنوان رئیس جمهور نشان داده که هر زمان موضوعی را در راستای منافع واقعی مردم تشخیص دادند، سمت مردم ایستاده‌اند. لذا در این قضیه هم کنار مردم می‌ایستند.

پزشکیان همواره صدای مردم را می‌شنود

آنچه مسلم است، دولت چهاردهم و شخص پزشکیان همواره اعلام کرده که از دیدگاه و نقطه نظرات کارشناسی استقبال می‌کند و نمی‌خواهد یک طرفه تصمیمی اتخاذ کند. دفتر سیاسی حزب همبستگی ایران اسلامی در پیامی ضمن قدردانی از رئیس‌جمهور، آورده است: «تصمیم رئیس‌جمهور در استرداد این لایحه، تصمیمی درست و نشانگر این‌ست که او همچنان بر وعده خود ایستاده و در صیانت از حقوق‌ملت مصمم است و به انتقادات کارشناسی و دلسوزانه احزاب، صاحب نظران و جامعه مدنی در نظامات تصمیم گیری توجه دارد.»

بالاخره، پزشکیان آمده تا صدای بی‌صدایان باشد به همین جهت برای او و دولتش مهم است که مردم از کارگزاران نظام چه می‌خواهند، از این رو بعد از آنکه بخشی از جامعه به صراحت اعتراضشان را در قبال لایحه مذکور بیان کردند، دولت با استرداد آن نشان داد هموراه در سَمت مردم و نظراتی که می‌دهند ایستاده است. حتی اگر عده‌ای به صورت هدفمند و ناشی از عصبانیت، این اقدام را به منزله عقب نشینی دولت تلقی کنند.

برای دولتِ پزشکیان حفظ انسجام ملی و شنیدن صدای مردم و کارشناسان مهم است، براین اساس در یک اقدام درست و به جا صداها و نظرات خواص و صاحب نظران را دریافت کرد و فرآیند آن منجر به استرداد لایحه مجازی شد. به هرحال، مطالبات مردم یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های شخص رئیس جمهور و دولت اوست و با توجه به نقدهای شکل گرفته ترجیح داد سمت مردم را بگیرد تا پیام امروز مصوبه دولت این باشد که دولت وفاق و پزشیکان برای خدمت به مردم و انسجام ملی آمده‌اند و کاری نخواهند کرد که موجب نگرانی و ناراحتی آنان شود و همان طور که سخنگوی قوه مجریه تاکید کرد: رئیس‌جمهور به اجرای تصمیمات براساس اجماع و همراهی مردم باور دارد.