برای راه اندزی گلخانه به چه تجهیزاتی نیاز داریم؟

سازه گلخانه

سازه گلخانه، اسکلت اصلی این محیط کشت کنترل‌ شده را تشکیل می‌دهد و اغلب از جنس فلز ساخته شده و با پیچ و مهره به هم متصل می گردد. این سازه نقش مهمی در حفظ استحکام گلخانه و ایجاد شرایط مناسب برای رشد گیاهان دارد. برای پوشش دیواره‌ ها و سقف از شیشه یا نایلون‌های کشاورزی استفاده می‌شود که مانع از ورود سرما و گرما می‌ گردند.

انواع سازه ‌های گلخانه ‌ای بر اساس شکل ظاهری:

گلخانه با سقف شیروانی

• هدایت برف و باران به سمت ناودان به دلیل شیب سقف
• شکست نور و توزیع بهتر آن در فضای داخلی
• مناسب برای مناطق سردسیر و بارانی

گلخانه با سقف قوسی:

• کاهش مصرف سوخت به علت توزیع یکنواخت گرما
• استفاده از پوشش پلی ‌اتیلن یا نایلون‌های کشاورزی
• وزن کم و سازگار با متراژهای بالا

گلخانه با سقف گنبدی:

• مقاوم در برابر شرایط آب ‌و هوایی مختلف
• استفاده از پوشش پلاستیک یا پلی‌کربنات
• مناسب برای سازه‌های بزرگ با عرض زیاد

سیستم گرمایشی در گلخانه

سیستم گرمایشی مرکزی در گلخانه‌های بزرگ‌تر از ۰.۴ هکتار استفاده می‌شود و از بخار آب یا آب داغ برای تامین گرمای مورد نیاز گیاهان بهره می‌برد. در این روش، آب در دیگ‌های بخار گرم شده و از طریق لوله‌های مخصوص در سراسر گلخانه جریان پیدا می‌کند.

سیستم گرمایشی موضعی در گلخانه‌ های کوچک‌ تر مرسوم است. این سیستم شامل سه نوع بخاری مختلف می باشد:

• بخاری‌های منفرد یا تراکمی
• بخاری‌های همرفتی (کنوکسیونی)
• بخاری‌های تابشی با انرژی پایین

تجهیزات سرمایشی در گلخانه

در فصل تابستان، کنترل دمای گلخانه به علت جلوگیری از گرمای بیش از حد فوق العاده مهم است. سیستم خنک‌کننده فن و پد از رایج‌ترین روش‌ها برای کاهش دمای گلخانه است. در این سیستم، هوا از طریق پدهای مرطوب عبور کرده و به کمک فن‌ها، خنک شده و در سراسر گلخانه توزیع می‌شود.

سیستم خنک ‌کننده تبخیری یا مه‌پاش از ذرات بسیار ریز آب برای ایجاد رطوبت و کاهش دما استفاده می‌کند. مه ‌پاشی سبب افزایش رطوبت نسبی و کاهش استرس گرمایی بر روی گیاهان می‌شود.

لازم به ذکر است که در فصول سرد سال اگرچه گرمایش اهمیت بیشتری دارد، اما سیستم تهویه مناسب نیز کاملا ضروری است. سیستم فن- تیوب از روش‌های تهویه در زمستان است که هوای تازه را از بیرون وارد کرده و از طریق لوله‌های مخصوص در فضای گلخانه پخش می‌کند.

سیستم آبیاری گلخانه‌

تجهیزات آبیاری خودکار از مهم‌ترین بخش‌های راه اندازی گلخانه به شمار می‌روند و در کاهش مصرف آب و افزایش راندمان آبیاری نقش تعین کننده دارند. در کنار این سیستم، تجهیزات جانبی مانند شیلنگ، آبپاش، قرقره شیلنگ و شیرهای تنظیم فشار نیز مورد نیاز هستند.

استفاده از آبپاش‌های دستی نیز برای تنظیم رطوبت محیط گلخانه مفید است. آبپاش با دهانه باریک مانع از جا به ‌جایی خاک اطراف گیاهان شده و آبیاری دقیق ‌تری را ممکن می سازد. این در حالی است که آبپاش پلاستیکی با وجود وزن سبک، برای استفاده روزمره در گلخانه مورد استفاده قرار می گیرد.

پوشش گلخانه

پوشش گلخانه در حقیقت اصلی‌ترین اجزای یک گلخانه است که تاثیر مستقیم بر کنترل دما، رطوبت و نور در این محیط دارد. این پوشش از جنس شیشه، پلاستیک یا ورق‌ های خاص تولید می گردد و بسته به نوع گلخانه و شرایط اقلیمی انتخاب می‌شود. انواع پوشش‌های گلخانه‌ای:

فیلم پلی‌اتیلن

• دارای ضخامت بالا و مقاومت زیاد
• انعطاف‌پذیر و نصب آسان
• پخش مناسب نور به دلیل شفافیت بالا
• جلوگیری از نفوذ اشعه‌های UV
• مقرون ‌به ‌صرفه

ورق‌های پلی‌کربنات

• از جنس پلاستیک ضخیم و مقاوم
• شفافیتی مشابه شیشه با وزن کمتر
• انتقال نور بالا
• سبک و آسان برای جابجایی و نصب

شیشه

• مناسب گلخانه ‌های کوچک و لوکس
• شفافیت بسیار بالا و انتقال حداکثری نور
• مقاومت خوب در برابر تغییرات دمایی

پلی وینیل فلوراید (PVF)

• دوام و ماندگاری بالا
• مقاومت در برابر شرایط محیطی سخت

ورق‌های PVC

• عایق حرارتی خوب
• مقاوم در برابر اشعه خورشید و شرایط نامساعد جوی

سینی کاشت بذر

این سینی‌ها برای کاشت بذر و تکثیر گیاهان گلخانه‌ای استفاده می‌شوند. استفاده از سینی بذر موجب بهینه‌سازی فرآیند بذرپاشی، کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری در پرورش گیاهان خواهد شد.

سینی‌های مخصوص بذر به جهت حفظ رطوبت و رشد بهتر گیاهان حائز اهمیت است.

در فصل‌های سرد سال، این سینی‌ها شرایط مطلوبی را برای رشد بذرها فراهم ساخته و موجب جوانه‌زنی سریع‌تر آن‌ها می‌شوند.

بذرها در این سینی‌ها به‌ صورت منظم و کنترل ‌شده کاشته می‌شوند که از هدررفت بذر جلوگیری می‌کند.

رطوبت‌سنج گلخانه

با استفاده از رطوبت ‌سنج، می‌توان میزان رطوبت خاک و هوای گلخانه را اندازه‌گیری کرده و شرایط ایده‌آل را برای رشد گیاهان فراهم ساخت. کنترل رطوبت در گلخانه‌هایی که از سیستم‌های آبیاری خودکار استفاده می‌کنند، اهمیت بالایی دارد. به این خاطر که جلوگیری از کم‌آبی یا بیش ‌از حد مرطوب شدن خاک در سلامت گیاهان تاثیرگذار خواهد بود.

نورسنج گلخانه

نورسنج گلخانه ابزاری است که شدت نور را اندازه‌گیری نموده و بهترین شرایط نوری را برای گیاهان ایجاد خواهد کرد. این ابزار از نظر تنظیم موقعیت گیاهان، استفاده از نور مصنوعی در روزهای ابری و جلوگیری از تابش نور زیاد در تابستان مهم است.

کیت‌های آزمایش خاک

اگر گیاهان در گلخانه دچار ضعف رشد شوند، احتمالا مشکل از کمبود مواد مغذی در خاک است. کیت آزمایش خاک برای سنجش میزان نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K) به کار می‌رود و اطلاعات لازم را درباره نیازهای تغذیه‌ای خاک در اختیار کشاورزان قرار می‌دهد. این ابزار ساده و کارآمد با افزودن کودهای مناسب، سلامت خاک و در نتیجه رشد بهینه گیاهان را تضمین خواهد کرد.

تجهیزات روشنایی گلخانه

لا وجود اینکه نور خورشید منبع اصلی تامین روشنایی در گلخانه‌های فضای باز است اما در گلخانه‌های بسته یا برای افزایش مدت زمان نوردهی جهت بهبود رشد و گل ‌دهی گیاهان، باید از منابع نوری مصنوعی استفاده کرد.

• لامپ‌ های فلورسنت و LED بدون ایجاد گرمای زیاد، نور مناسب برای رشد گیاهان را به همراه دارند.
• پروژکتور رشد گیاه برای گلخانه‌ های بزرگ مقرون‌ به‌ صرفه ‌تر است.
• لامپ‌های تایمردار دارای تایمر خاموش و روشن هستند و امکان تنظیم دوره‌های نوری گیاهان را فراهم می سازند.

سیستم برق‌کشی مناسب برای گلخانه

سیستم روشنایی گلخانه مستلزم برق‌کشی استاندارد و ایمن است. کابل ‌های برقی که در گلخانه استفاده می‌ شوند باید:

در برابر رطوبت عایق باشند.

ضد زنگ و مقاوم در برابر شرایط محیطی

توانایی تحمل جریان برق بالا

به منظور محافظت بیشتر، می ‌توان از تابلو برق ‌هایی با جنس استیل، پلی‌کربنات یا ورق گالوانیزه استفاده کرد. این در حالی است که استفاده از ژنراتور برق اضطراری با هدف جلوگیری از آسیب ناشی از قطع ناگهانی برق توصیه می‌شود.

منبع : https://khorramcellulose.com/greenhouse-equipment/