توافق ابراهیم چیست و چه پیامدهای اقتصادی برای خلیج فارس دارد؟

توافق ابراهیم چیست؟

پیمان ابراهیم  که در اواخر دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ به منظور عادی‌سازی وضعیت اسرائیل و افزایش نفوذ سیاسی و اقتصادی آن در منطقه طراحی شد، به عنوان یکی از مهم‌ترین توافقات نیم قرن اخیر شناخته می‌شود. با آغاز دولت دوم ترامپ در جولای ۲۰۲۵، گزارش‌ها حاکی از تلاش برای گسترش این پیمان و افزودن کشورهایی چون عربستان سعودی، سوریه، لبنان و جمهوری آذربایجان به آن است.

مخالفت قاطع افکار عمومی عرب با توافق ابراهیم چیست

برخلاف عادی‌سازی رسمی روابط در سطح دولتی، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که افکار عمومی عرب همچنان با این روند مخالف است. گزارش‌ها حاکی از آن است که در نوامبر ۲۰۲۲، حدود ۷۶ درصد از پاسخ‌دهندگان سعودی دیدگاه منفی نسبت به توافق ابراهیم داشتند. همچنین، بر اساس نظرسنجی مؤسسه واشینگتن در اواخر سال ۲۰۲۳، ۹۶ درصد از شهروندان سعودی معتقد بودند که کشورهای عربی باید روابط خود با رژیم اسرائیل را قطع کنند. شاخص افکار عمومی جهان عرب در سال ۲۰۲۲ نیز که ۱۴ کشور عربی را در بر می‌گرفت، نشان داد که ۸۴ درصد از اعراب با به رسمیت شناختن دیپلماتیک رژیم صهیونیستی مخالف هستند، این در حالی است که تنها ۱۶ درصد از سعودی‌ها با راه‌حل دو کشوری موافق بودند.

پیامدهای اقتصادی توافق ابراهیم چیست بر خلیج فارس

امارات متحده عربی و رژیم صهیونی اسرائیل به عنوان پیشگامان این توافق، از بازیگران قوی اقتصادی و با موقعیت‌های ژئوپلیتیک کلیدی در شرق و غرب خاورمیانه محسوب می‌شوند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که دغدغه‌های اقتصادی و تجاری متعدد، زمینه‌ساز مشارکت آن‌ها در این توافق بوده است.

بر اساس روش تحلیل روند، یافته‌های پژوهشی حاکی از آن است که پیامد اصلی توافق ابراهیم تغییر محیط اقتصاد سیاسی خلیج فارس خواهد بود. این تغییرات، زمینه‌ساز تحولات متعدد اقتصادی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای خواهد شد، از جمله:

• شکل‌گیری شبکه همکاری اقتصادی-تجاری میان شبه‌جزیره عربستان و زیرمنطقه شرق مدیترانه.
• امنیت‌سازی تجاری با محوریت جنوب خلیج فارس.
• شکل‌گیری زنجیره کریدورهای اقتصادی از شرق خلیج فارس تا شرق اروپا.