جزئیات سه‌نرخی شدن بنزین و تغییرات سهمیه بنزین کارت سوخت

به گزارش اتاق تجارت ، سیاست سه‌نرخی شدن بنزین، که از بامداد امروز ۲۲ آذر ۱۴۰۴ به مرحله اجرا درآمد، نقطه عطفی در مدیریت انرژی کشور محسوب می‌شود. دولت در این طرح، تلاش کرده تا ضمن حفظ یارانه پایه خانوار، با معرفی نرخ سوم، مصرف بی‌رویه را مهار کند و کارت سوخت شخصی را به محوری‌ترین ابزار توزیع تبدیل نماید. این رویکرد، در پی ایجاد انضباط در مصرف بنزین بدون شوک‌های قیمتی گذشته است.

  ساختار قیمت‌گذاری جدید بنزین ؛ از ۱۵۰۰ تا ۵۰۰۰ تومان

ساختار جدید بنزین، شامل سه نرخ زیر است:

• نرخ پایه حمایتی (۱,۵۰۰ تومان): نرخ نخست که به‌عنوان سهمیه پایه خانوار و حداقل حمایت مصرفی حفظ شده است.
• نرخ مصرف متعارف (۳,۰۰۰ تومان): نرخ دوم که مصرف فراتر از حداقل را پوشش می‌دهد.
• نرخ آزاد یا مازاد (۵,۰۰۰ تومان): نرخ سوم برای مصرف بیش از سهمیه تعیین‌شده یا سوخت‌گیری بدون استفاده از سهمیه بنزین کارت سوخت شخصی اعمال می‌شود.

هدف اصلی از تعیین نرخ ۵,۰۰۰ تومانی، اصلاح رفتار مصرفی و کاهش وابستگی رانندگان به کارت جایگاه‌ها اعلام شده است؛ در واقع، مصرف‌کنندگان پرمصرف، هزینه واقعی‌تری را متحمل می‌شوند.

 سهمیه بنزین کارت سوخت برای انواع خودروها

کارت سوخت، اکنون به‌عنوان شناسنامه مصرف هر خودرو، تمایز میان سهمیه یارانه‌ای و نرخ آزاد را ممکن می‌سازد. جزئیات سهمیه‌ها برای گروه‌های مختلف به شرح زیر است:

پس از پایان ۱۶۰ لیتر سهمیه سواری شخصی (۶۰ لیتر ۱۵۰۰ تومانی و ۱۰۰ لیتر ۳۰۰۰ تومانی)، هر لیتر بنزین با نرخ ۵,۰۰۰ تومان محاسبه خواهد شد.

  سهمیه‌بندی ناوگان حمل‌ونقل و تاکسی‌های اینترنتی

در طرح جدید، سهمیه‌ها متناسب با کاربری خودرو تفکیک شده‌اند:

• تاکسی‌های شهری و بین‌شهری: دولت سهمیه پایه بالای این بخش را حفظ کرده است. برای مثال، تاکسی‌های شهری بنزینی ۴۰۰ لیتر و تاکسی‌های بین‌شهری بنزینی ۷۵۰ لیتر سهمیه ۱۵۰۰ تومانی دریافت می‌کنند.
• وانت‌بارها: وانت‌های کم‌مصرف بنزینی (مانند پیکان و مزدا) ۱۵۰ لیتر و وانت‌های پرمصرف بنزینی (مانند نیسان) ۳۰۰ لیتر سهمیه ماهانه دارند.
• تاکسی‌های اینترنتی: حمایت از رانندگان اینترنتی از طریق مدل «اعتباری–ریالی» و بر اساس پیمایش واقعی صورت می‌گیرد. سقف این حمایت برای خودروهای بنزینی ۲۰۰ لیتر مازاد بر سهمیه عادی خودرو است.
• موتورسیکلت‌ها: سهمیه پایه ۲۵ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی در نظر گرفته شده و طرح قطع سهمیه موتورسیکلت‌های فاقد بیمه شخص ثالث در دستور کار است.

خودروهای خارجی و دارای پلاک مناطق آزاد، از ابتدا مشمول نرخ ۵,۰۰۰ تومانی هستند. همچنین، بنزین سوپر خارج از نظام سهمیه‌بندی باقی می‌ماند.

اجرای این سیاست، تلاشی حساب‌شده از سوی دولت برای اصلاح تدریجی الگوی مصرف بدون ایجاد شوک است. موفقیت طرح سه‌نرخی بنزین به شفافیت اجرا و نحوه هزینه‌کرد منابع حاصل از نرخ ۵,۰۰۰ تومانی (که قرار است صرف حمایت معیشتی دهک‌های پایین شود) بستگی دارد.