نتیجه مذاکرات ایران و آمریکا امروز / چالش‌ها و ابهامات

به گزارش تجار گستران ، تازه‌ترین دور از گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان نمایندگان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا با محوریت موضوع حساس و پیچیده هسته‌ای، روز یکشنبه در مسقط، پایتخت کشور عمان، به سرانجام رسید. این نشست که چهارمین نوبت از این دست رایزنی‌های میانجی‌گرانه به شمار می‌رود، طبق اطلاعات منتشر شده، حدود سه ساعت به طول انجامید و پس از تبادل نظر غیرمستقیم میان طرفین، به پایان کار خود رسید.

خبر پایان یافتن این دور از مذاکرات را ابتدا باراک راوید، خبرنگار باسابقه و ارشد وب‌سایت خبری آکسیوس، بر اساس آنچه خود “اطلاعات دریافتی از یک منبع آگاه” خواند، در حساب کاربری خود در پلتفرم اجتماعی ایکس  منتشر کرد.

 پایان دور چهارم مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا در عمان

فرآیند آغاز و اجرای این دور از گفت‌وگوهای غیرمستقیم، طبق آنچه خبرگزاری رسمی ایسنا گزارش کرده است، بلافاصله پس از ورود هیأت نمایندگی اعزامی از سوی جمهوری اسلامی ایران به محل از پیش تعیین شده برای مذاکرات در پایتخت عمان و همچنین برگزاری یک دیدار دوجانبه میان سید عباس عراقچی، رئیس هیأت ایرانی، و بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه کشور میزبان یعنی سلطنت عمان، در ساعات ظهر روز یکشنبه کلید خورد.

هرچند جزئیات دقیق مباحثی که در این نشست سه‌ساعته مطرح شده است، به سرعت در دسترس عموم قرار نمی‌گیرد، اما برخی تحلیلگران و ناظران تحولات بین‌المللی و پرونده هسته‌ای، بر این باورند که این دور از مذاکرات نسبت به سه دور قبلی که پیش از این در عمان برگزار شده بودند، احتمالاً با دشواری‌ها و چالش‌های به مراتب بیشتری روبرو بوده است. این تحلیلگران، ریشه اصلی این افزایش پیچیدگی را در تغییراتی که به اعتقاد آن‌ها در مواضع و رویکردهای طرف آمریکایی رخ داده است، می‌دانند.

طبق ارزیابی این دسته از کارشناسان، آمریکا در این مرحله از گفت‌وگوها، خواسته‌ها و مطالباتی را مطرح کرده که نسبت به گذشته سخت‌گیرانه‌تر و به تعبیر برخی دیگر، “زیاده‌خواهانه” تلقی می‌شود. به طور خاص، یکی از محورهای اصلی که در این تحلیل‌ها به آن اشاره شده است، مطالبه احتمالی طرف آمریکایی مبنی بر “تعطیلی کامل” برنامه هسته‌ای ایران و همچنین انکار و سلب “حق غنی‌سازی” اورانیوم در داخل خاک کشور است.

ترکیب هیأت‌های مذاکره‌کننده حاضر در عمان نیز خود نکته‌ای قابل تأمل است. هیأت اعزامی از سوی جمهوری اسلامی ایران در این دور از گفت‌وگوها، تحت سرپرستی و ریاست سید عباس عراقچی حضور یافت. اما نکته مهم و درخور توجه در خصوص ترکیب هیأت ایرانی، حضور تیمی از کارشناسان و متخصصان فنی در کنار رئیس هیأت بود. این تیم کارشناسی وظیفه سنگین و تخصصی ارائه مشاوره‌های فنی و دقیق مورد نیاز را در طول روند گفت‌وگوها بر عهده داشتند. حضور این سطح از کارشناسان فنی نشان‌دهنده آن است که مباحث مطرح شده در این دور از مذاکرات، دارای ابعاد تخصصی و پیچیده‌ای بوده که نیاز به بررسی دقیق فنی داشته است. مسائل مربوط به سطوح غنی‌سازی، انواع سانتریفیوژها، میزان ذخایر اورانیوم غنی شده و سایر جزئیات فنی برنامه هسته‌ای، موضوعاتی هستند که حضور کارشناسان متخصص را ضروری می‌سازند.

در مورد ترکیب هیأت آمریکایی، وضعیت کمی مبهم و متناقض گزارش شد. روز پیش از برگزاری مذاکرات، شبکه خبری معتبر سی‌ان‌ان (CNN) خبری را منتشر کرده بود که در آن مدعی شده بود استیو ویتکاف، نماینده آمریکا در این مذاکرات، بدون همراهی هیچ تیم کارشناسی یا فنی به عمان سفر خواهد کرد. این گزارش حاکی از حضور صرفاً فردی ویتکاف بود. اما در روز برگزاری مذاکرات، برخی منابع خبری دیگر اطلاعات متفاوتی را منتشر کردند. این منابع اعلام کردند که در محل برگزاری گفت‌وگوها، دست‌کم ۱۲ نفر در معیت و همراهی استیو ویتکاف مشاهده شده‌اند که به نظر می‌رسد اعضای تیم همراه و کارشناسی او بوده‌اند. این گزارش‌های متأخر، به وضوح در تناقض با ادعاهای اولیه برخی رسانه‌های آمریکایی قرار می‌گیرد که پیش‌تر گزارش داده بودند ویتکاف به تنهایی و بدون هیأت فنی یا تخصصی به عمان خواهد رفت. حضور تیمی پرتعدادتر و شامل کارشناسان آمریکایی در این سطح از مذاکرات، حتی اگر به صورت غیرمستقیم برگزار شود، می‌تواند سیگنالی مبنی بر اهمیت فنی موضوعات مطرح شده و نیاز به بررسی عمیق جنبه‌های تخصصی پرونده هسته‌ای باشد.